Chiều 8-7-2020, đồng chí Pôn Phrông-mông-tây (Paul Fromonteil, trong ảnh), nhà lão thành cách mạng của Đảng Cộng sản Pháp, Phó Chủ tịch Hội Hữu nghị Pháp - Việt Nam (AAFV) và là người bạn Pháp thân thiết, hoạt động rất tích cực vì hòa bình, đoàn kết và sự phát triển của Việt Nam hơn nửa thế kỷ qua, đã đột ngột ra đi ở tuổi 89 tại nhà riêng sau một cơn đau tim.
Sinh ngày 28-10-1930, đồng chí Pôn Phrông-mông-tây, gia nhập Đảng Cộng sản Pháp (PCF) khi còn rất trẻ vào năm 1947 và thuộc thế hệ các nhà lãnh đạo kỳ cựu của PCF, cùng thế hệ với đồng chí Ray-mông Điêng (Raymonde Dien), người phụ nữ đã đấu tranh phản đối chế độ thực dân Pháp tại Đông Dương với tinh thần quả cảm chặn đoàn tàu chở thiết bị chiến tranh của Pháp đi Việt Nam, sau đó bị bắt và kết án tù vào năm 1950. Đồng chí Pôn Phrông-mông-tây từng là Ủy viên Trung ương PCF, Bí thư Đảng ủy PCF tại tỉnh Viên ở đông nam nước Pháp, Trợ lý của Tổng Bí thư PCF Gioóc Mác-se (Georges Marchais), phụ trách đào tạo của PCF và ủy viên Ban Đối ngoại của PCF. Trong chiến tranh Đông Dương, đồng chí đã tham gia các hoạt động chống thực dân, đấu tranh vì hòa bình và phản đối chiến tranh ở Việt Nam. Vào tháng 2-1950, đồng chí đã bị bắt giam 15 ngày, sau đó bị cấm ở lại thành phố Tua và buộc phải đến sống ở thành phố Poa-ti-ê ở phía tây nước Pháp. Dù gặp rất nhiều khó khăn vì tham gia các hoạt động ủng hộ Việt Nam, tình cảm và sự ủng hộ của đồng chí dành cho Việt Nam tiếp nối trong suốt thời gian nhân dân ta tiến hành cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước tới mãi sau này.
Khi còn làm công tác quản lý ở chính quyền địa phương, đồng chí luôn quan tâm tới tình hình cũng như công cuộc đổi mới ở Việt Nam. Vào những năm 2000, đồng chí phụ trách hoạt động đối ngoại của PCF ở khu vực các nước nói tiếng Pháp, trong đó có Việt Nam. Những vị trí công tác như vậy là điều kiện để đồng chí hoạt động không mệt mỏi nhằm xây dựng cầu nối hữu nghị, hợp tác và đoàn kết với đất nước mà đồng chí gắn bó từ những năm tham gia phong trào phản đối chiến tranh ở Đông Dương, ở Việt Nam. Một trong những kết quả mà đồng chí rất tâm đắc khi làm Phó Chủ tịch vùng Poa-tu Xa-ren là việc triển khai nhiều hoạt động hợp tác với tỉnh Thừa Thiên Huế trong khuôn khổ hợp tác phi tập trung và kết nghĩa giữa hai địa phương và là nguồn động viên để đồng chí thúc đẩy các dự án hợp tác-hữu nghị khác.
Sau khi nghỉ hưu, đồng chí tiếp tục tham gia các hoạt động của PCF ở phạm vi quốc gia và giữ vai trò Chủ tịch Hội Cựu chiến binh của PCF. Do từng phụ trách hợp tác với Việt Nam tại PCF, đồng chí dành hầu hết thời gian tham gia hoạt động của nhiều tổ chức hội đoàn hữu nghị đoàn kết với Việt Nam. Trên cương vị Phó Chủ tịch AAFV, đồng chí hoạt động rất tích cực, vận động cho việc triển khai các dự án hợp tác cấp địa phương giữa hai nước, từ đó góp phần phát huy vai trò nòng cốt của AAFV đối với các chính quyền địa phương ở Pháp tham gia vào các kỳ Hội nghị phi tập trung Pháp - Việt Nam. Không chỉ tích cực thúc đẩy các hoạt động của các hội đoàn hữu nghị và đoàn kết với Việt Nam, đồng chí còn ủng hộ mạnh mẽ quyết tâm bảo vệ chủ quyền biển đảo của Việt Nam, cuộc đấu tranh đòi công lý cho các nạn nhân Việt Nam bị ảnh hưởng bởi chất độc da cam...
Mỗi lần sang thăm Việt Nam, đồng chí rất vui mừng thấy sự thay đổi nhanh chóng ở đất nước mà mình yêu mến, gắn bó từ những năm 50 của thế kỷ trước đến ngày nay, đồng thời xem xét khả năng thúc đẩy hợp tác địa phương. Lần cuối đồng chí đi thăm Việt Nam là vào tháng 4-2018 khi cùng Đoàn đại biểu thành phố Poa-ti-ê sang triển khai hợp tác với tỉnh Thái Nguyên. Chuyến đi cũng là tâm nguyện của đồng chí được sang thăm Việt Nam lần cuối vì thấy sức khỏe ngày một yếu đi. Trong hai năm gần đây tại Pháp, dù tuổi cao sức yếu, đồng chí vẫn cố gắng tham gia các hoạt động hợp tác và đoàn kết với Việt Nam, đề xuất nhiều ý tưởng cho các dự án giúp Việt Nam.
Trong cuộc chiến chống dịch Covid-19 vừa qua, đồng chí theo dõi sát sao tình hình ở Việt Nam và có bài viết đăng trên báo Nhân đạo của PCF, bày tỏ sự khâm phục của nhân dân và bạn bè Pháp về thành công của Việt Nam. Đồng chí từng tâm sự, nhắc nhở chúng tôi rằng: “Con đường Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam chọn không phải không còn những khó khăn nhưng chắc chắn sẽ luôn có những người Pháp ở bên cạnh để cùng đoàn kết, đấu tranh vì tình hữu nghị, đoàn kết, hợp tác và tiến bộ”. Còn nhiều việc dang dở mà đồng chí muốn làm nữa cho Việt Nam. Đồng chí đã luôn tự hào vì sự vươn lên của Việt Nam và ngược lại Việt Nam sẽ luôn nhớ tới đồng chí, một người bạn Pháp thân thiết, tận tụy giúp đỡ và luôn tin tưởng rằng vị trí, triển vọng, tương lai của Việt Nam ngày sẽ càng tốt đẹp ở khu vực Đông - Nam Á và trên thế giới.
(Nguồn : KHẢI HOÀN, Phóng viên Báo Nhân Dân thường trú tại Pháp)